Özgürlük Yolu Vakfı

Sepetim 0

ÖYV ve ZVK-KOMKAR HEYETİ DEPREM BÖLGESİNDE

ÖYV ve ZVK-KOMKAR HEYETİ DEPREM BÖLGESİNDE
Özgürlük Yolu Vakfı ile ZVK-KOMKAR’ın birlikte oluşturdukları bir heyet 5-8 Mart tarihlerinde son durumu ve depremzedelerin ihtiyaçlarını tespit edip neler yapılabileceğini belirlemek için deprem bölgesindeydi
Heyette Özgürlük Yolu Vakfı yönetiminden Necati Bayram ile Hanefi Eren arkadaşlarımız. ZVK-KOMKAR’dan ise Genel Başkan Dr. Rohat Geran bulunmakta idi.
* * *
Heyet 5 Mart günü Adana, Adıyaman merkez ve Adıyaman/Balyan mezrasında depremzedeler ve yerel yöneticilerle görüşüp gözlemler yaptı.
Balyanda bulunan 300 civarında konutun hepsi oturulamaz durumdadır. Eski mahalle tamamıyla yıkılmış ve toplam 72 kişi enkaz altına hayatını kayıp etmiştir.. Belde fay hattı üzerinde yer almakta ve yeni bir yerde 300 konut inşa yeri tespiti için uzman bir ekip görevlendirilmiş ve çalışmalara başlayacağı söylenmektedir.
Balyan beldesi can ve mal kaybının en fazla yaşandığı yerleşimlerden biridir. Belde insanlarının yerinde yeni yaşam koşullarını oluşturması için desteğe ihtiyaçları vardır. Bunun için de geleceği planlamayacak bir yapılanmaya ve insan kaynağına ihtiyaç var. Çocuk ve kadınlara yönelik sosyal uyum ve psikolojik destek verilmelidir. Eğitim Sen çocuklara yönelik palyaço vb gösteriler yapmış, bu ilgi çekmiş ve moral oluşturmuştur.
Balyan 6 mahalleden oluşmaktadır. Temel gelir kaynakları tütün, hayvancılık (keçi, koyun,büyük baş), dut, İncir fasulye, arıcılık, ceviz ve düzlük olan güney kısımda hububattır. Menengiç/fıstık üretimi mevcuttur ve gelişmektedir.
Ancak bu ürünler işlenip katma değerli ürünlere dönüşmeden ham olarak satılmaktadır. Kadınların işlediği el ürünleri ve dokumalar yok olmakla yüz yüzedir.
Ciddi destekler sağlanmadığı durumda Balyan başta olmak üzere Adıyaman boşalacaktır. Zaten mevcut durumda özelikle Adıyaman il merkezi %70 boşalmış, kalanlar da çaresiz ve enkazları bekleyen kişilerdir. Gidenlerin yüzde 60 ının geri dönmeyeceği söylenmektedir.
Hali hazırda günlük ihtiyaçlar bir ölçüde karşılanmaktadır, ancak desteklerin kesilmesiyle ortaya zor, sıkıntı bir durum çıkacaktır.
Heyet aralarında Balyan Belediye başkanın da olduğu geniş bir katılımcı ile görüştü. Öne çıkan temel kaygılar ve istemler şunlardı:
1.Madden firmaları Balyan beldesi için tehdit oluşturmakta, bunlar bölgeye el koymaya çalışmaktalar. Hafriyat ve plastik atıklarından oluşan ciddi çevre problemi mevcuttur.
2.Yeniden yerleşim için yer tespiti yapan ekibin mesleki deneyimi olmayan kişilerden oluştuğunu anlattılar.. (Balyan Belediye Başkanı jeoloji mühendisidir) Bu iş için gösterilecek yerin Balyan alanında olması gerektiğini belirttiler..
3. Kendi kendine yardım gruplarının oluşturulmalı, bu gruplar eğitilmeli. Özellikle kadın ve çocuklara yönelik psikolojik destek verilmeli, çocuk eğitimine hemen başlanmalıdır. Çocuklara yönelik eğitsel düzeyde işbirliği yapılması isteğinde bulundular ve "Çocuklarımızın mülteci olarak başka illerde her türlü riske açık bir şekilde yaşamasını istemiyoruz" dediler.
4. Kalıcı konutlara ihtiyaç var.
5.Destek alma ve hizmete ulaşma konusunda ciddi sıkıntılar var. Bu nedenle gönüllü kuruluşların desteğine ihtiyaç var.
6.üretimi teşvik etmek ve ürünlerin pazarlanmasını kolaylaştırmak için kooperatifleşmeye ihtiyaç var. Böylece Kadınların üretime katılımı da artacaktır. 7.Uluslararası arası desteğe ihtiyaç var. Belediye olarak her türlü işbirliğine hazır olduklarını ifade ettiler. "5-10 yıl sonra da olsa yeniden bir arada olabilme imkanları yaratılmalı," dediler.
Heyet 6 Mart günü Elbistan ve Afşin ilçeleri Ekinözü beldesi, İçmeler, Gözpınar ve Kötüre köylerini ziyaret etti.
Elbistan’da Malatya yolu üzerindeki -mahalle ile Battalgazi mahallerinin %95 i yıkımmış, ya da ağır hasarlı, yıkılacak. Elbistan nüfusunun yüzde 70 i ayrılmış ve bunun yarısından fazlasının geri dönmeyeceği söylenmektedir.
.
Elbistan’a bağlı Ekinözü, İçmeler ve Gözpınar köyleri fay hattının geçtiği ve 10 metre genişliğinde çöküntünün oluştuğu hattın civarındadır. Çadır ihtiyacı bir ölçüde karşılanmış ve konteynerler gelmeye devam etmektedir. Yaraların sarılması zaman alacak ancak herkesin endişesi desteklerin yavaş yavaş azalmaya başladığı yönündedir; bitmesi durumunda ise ciddi sıkıntılar yaşanacaktır.
Afşin ilçe merkezinde zarar ziyan çok, ancak yıkıntı azdır. Köylerde özelikle hayvan yemi sıkıntısı yaşanmaktadır. Dağlık ve kayalık yerlerdeki yerleşimlerde yıkıntı, zarar ziyan azdır. Özelikle ovada bulunan yumuşak zeminli yerleşimlerde ve fay hattının geçtiği bölgelerde çok büyük yıkıntılar mevcuttur.
Elbistan ve Afşin ilçeleri ve köylerinde deprem ile birlikte sular kırmızı akmış ve halen sular bulanık akmaktadır. Bu sebeple uzun süre bu ilçelerde su ihtiyacı devam edecektir.
Heyet 7 Mart günü Malatya Akçadağ ve Doğanşehir ilçeleri ile Ören, Çığlık, Polat ve Erkenek köylerini, Adıyaman/Gölbaşı, Çelikhan ve Maraş/Pazarcık ilçelerini ziyaret etti.
“Deprem değil ihmal öldürür” sözü tam da Doğanşehir’in Polat köyünü ifade etmektedir. Bu köy 1986 depreminde zarar görmüş ve aynı yerde deprem konutları yapılmış. Fay hattı ise tam da bu konutların altında geçmektedir. Bu depremden sonra yerle bir olan köyün yeri değiştirilecek deniyor..
Fay hattının tam içinden geçtiği, yıkıntının ve mağduriyetin fazla olduğu Alevi Kürt köyü olan Çığlık köyüne (Doğanşehir’e 2 km) çok az yardım ulaşmıştır. Köy yardımsız, tuvaletsiz ve susuz yaşamaya çalışmaktadır. Köyün su, kuru gıda ve tuvalette ihtiyacı var. Köyü terk edenler geri dönmüş ancak barınacak yerleri yoktur.
.
Gölbaşı ve pazarcık ilçelerinde devlet kurumları ve yerel yönetimler arasında ciddi bir iletişimsizliğin olduğu ve bu yüzden halkın mağdur olduğu göze çarpmaktadır. Enkaz kaldırma çalışmalarında mülk sahipleri ve yerel yönetimler yetkisiz kılınmıştır. İlçeler parsellendiği ve birkaç firmaya ihalelerin pay edildiği söylenmektedir.
Yeni yapılacak konutların yer seçiminde ve konut fiyatlarında ciddi belirsizlikler var. Yapılacak konutların yerinin isabetsiz, fiyatlarının çok yüksek (3 milyon), ebatlarının küçük (110 m2) ve %60 devlet, %40 ev sahibinin (yaklaşık 1.2 milyon) ödeyeceği söylenmektedir.
Özelikle ilçelerde sürekli tedavi gören hastalar mali ve ilaç sıkıntısı çekmektedir. Özelikle meslek sahibi insanlar ilçeleri terk etmiş, kalanlar ise vasıfsız ve her türlü desteğe ihtiyaç duymaktadırlar.
Pazarcık ilçesinde cem evinde, işverenlerin içerisinde yer aldığı bir koordinasyon merkezi kurulmuş ve gelen yardımlar yönlendirmeye çalışılmaktadır. Mevcut durumda ihtiyaçlar karşılamakta ancak gelecekte ihtiyaçların karşılanması kalıcı konutların yapılması vb konularda ciddi endişeler mevcuttur.
NE YAPILMALI:
1.Kadın ve çocuklara yönelik eğitsel, psikolojik ve sosyal uyum konusunda eğitim ve terapi çalışmaları yürütülmelidir.
2. En az 3-4 ay boyunca ihtiyaç sahiplerine su ve dayanıklı gıda başta olmak üzere temel ihtiyaçlar sağlanmalıdır.
3. Su, tuvalet ve banyo sağlıklı bir yaşamın olmazsa olmazlarıdır. Bu ihtiyacın giderilmesi için yetkili kamu kurumlarını harekete geçirecek çalışmalar yapılmalıdır.
4. Kalıcı göçün engellenmesi için gelir kaynaklarının etkin ve verimli kullanımını sağlayacak kooperatifleşme, teknik destek ve tohum, fidan gibi başlangıç girdileri sağlanmalı, ürünlerin pazarlanmasına destek verilmelidir.
5. Gelecekte karşılaşılabilecek afetlere karşı “kendi kendine yardım” konusunda eğitim verilmeli ve yardım grupları oluşturulmalıdır.
Bu ihtiyaçların her birisi için önem sırası da gözetilerek ayrı ayrı projeler/uygulama planları oluşturulabilir veya hepsi birlikte projelendirilerek en az 3 yıl sürecek kaynak arayışına gidilebilir.


© 2017-2024 Tüm hakları saklıdır.